Αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα
Αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα
Η αγωγή αξίωσης συμμετοχής στα αποκτήματα, όπως προσδιορίζεται στο άρθρο 1400 του Αστικού Κώδικα (ΑΚ), αποτελεί έναν κεντρικό πυλώνα του οικογενειακού δικαίου στην Ελλάδα. Στο πλαίσιο αυτό, αναγνωρίζεται ότι η περιουσία που αποκτάται κατά τη διάρκεια του γάμου είναι κοινή και ανήκει και στους δύο συζύγους. Σημαντική είναι η απόφαση του Άρειου Πάγου (287/2011), η οποία αναφέρεται στη μαχητότητα του τεκμηρίου συμμετοχής στο 1/3 της αυξηθείσας περιουσίας, γεγονός που παρέχει τη νομική βάση για την αξίωση του ενός συζύγου κατά του άλλου.
Νομικό Πλαίσιο
Η διάταξη του άρθρου 1400 παρ. 1 του ΑΚ ορίζει: “Αν ο γάμος λυθεί ή ακυρωθεί και η περιουσία του ενός συζύγου έχει, αφότου τελέσθηκε ο γάμος, αυξηθεί, ο άλλος σύζυγος, εφόσον συνέβαλε με οποιονδήποτε τρόπο στην αύξηση αυτή, δικαιούται να απαιτήσει την απόδοση του μέρους της αύξησης το οποίο προέρχεται από τη δική του συμβολή.” Ειδικότερα, η διάταξη αυτή αναγνωρίζει ότι κάθε σύζυγος έχει δικαίωμα να αξιώσει συμμετοχή στην αύξηση της περιουσίας του άλλου, υπό την προϋπόθεση ότι θα αποδείξει τη συμβολή του.
Χρονικό Σημείο Αξίωσης
Η αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα γεννάται κατά τη διάρκεια του διαζυγίου ή της διάσπασης του γάμου, και το κρίσιμο χρονικό σημείο για τον προσδιορισμό της περιουσιακής αύξησης είναι η στιγμή που εγείρεται η αγωγή. Αυτό σημαίνει ότι η σύγκριση της περιουσίας του υποχρέου γίνεται σε δύο χρονικά σημεία: κατά την τέλεση του γάμου και κατά το χρόνο που γεννάται η αξίωση. Έτσι, ο δικαιούχος σύζυγος οφείλει να αποδείξει την τελική περιουσία, το αντικείμενο αυτής και την αξία της.
Μαχητό Τεκμήριο Συμμετοχής
Η απόφαση 287/2011 του Άρειου Πάγου επισημαίνει ότι υπάρχει μαχητό τεκμήριο συμμετοχής του δικαιούχου συζύγου στο 1/3 της αυξηθείσας περιουσίας. Δηλαδή, οι δικαστές τεκμαίρουν ότι η συμβολή του συζύγου στην αύξηση της περιουσίας είναι τουλάχιστον 1/3, εκτός αν αποδειχθεί διαφορετικά. Αυτό το τεκμήριο ισχύει και για γάμους που τελέστηκαν πριν την εφαρμογή του ν. 1329/1983.
Απόδειξη Συμβολής
Ο δικαιούχος σύζυγος πρέπει να αποδείξει ότι η περιουσία του υποχρέου αυξήθηκε λόγω της συμβολής του. Ειδικότερα, ο εναγόμενος μπορεί να ισχυριστεί είτε ότι δεν υπήρξε καμία συμβολή είτε ότι αυτή είναι μικρότερη του 1/3. Η ύπαρξη χαριστικών αποκτημάτων (π.χ. κληρονομίες, δωρεές) δεν συνυπολογίζεται στην αύξηση της περιουσίας, καθώς δεν υπάρχει συνεισφορά από τον άλλον σύζυγο.
Δικονομικά Ζητήματα
Η διαδικασία που αφορά την αγωγή αξίωσης συμμετοχής στα αποκτήματα έχει σημαντικές δικονομικές πτυχές. Το βάρος της απόδειξης διακρίνεται σε υποκειμενικό και αντικειμενικό. Το υποκειμενικό βάρος βαρύνει τον ενάγοντα, ο οποίος πρέπει να αποδείξει την ύπαρξη αύξησης της περιουσίας. Αντίθετα, ο εναγόμενος μπορεί να προβάλλει ενστάσεις σχετικά με τη συμμετοχή του ενάγοντος στην αύξηση αυτή.
Ενστάσεις του Εναγομένου
Ο εναγόμενος, ως σύζυγος του οποίου η περιουσία αυξήθηκε, μπορεί να επικαλεστεί ότι η συμβολή του ενάγοντος ήταν μικρότερη από το 1/3 ή ότι δεν υπήρξε καμία συμβολή. Για να γίνει δεκτή η ανυπαρξία συμβολής, πρέπει να αποδείξει ότι ο δικαιούχος σύζυγος είτε δεν μπορούσε είτε δεν ήθελε να συμβάλει στην αύξηση της περιουσίας.
Εφαρμογή και Υποχρεώσεις
Η αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα απαιτεί προσεκτική εκτίμηση της περιουσιακής κατάστασης και των αποδεικτικών στοιχείων. Ο δικαιούχος σύζυγος οφείλει να αποδείξει την τελική του περιουσία και την αξία της, ενώ οι ενστάσεις που προβάλλει ο εναγόμενος θα εξεταστούν στο πλαίσιο της δίκης. Η απόφαση του δικαστηρίου θα καθορίσει την τελική κατανομή της περιουσίας, με βάση την παραπάνω ανάλυση.
Εξειδίκευση του Γραφείου Οικονομου & Οικονομου
Στο γραφείο Οικονομου & Οικονομου, οι δικηγόροι μας είναι εξειδικευμένοι στο οικογενειακό δίκαιο και έχουν μεγάλη εμπειρία σε υποθέσεις διαζυγίου και αξίωσης συμμετοχής στα αποκτήματα. Είμαστε εδώ για να σας παρέχουμε γρήγορες και αποτελεσματικές νομικές υπηρεσίες. Αναγνωριζόμαστε ως η καλύτερη δικηγορική ομάδα στην Ελλάδα σύμφωνα με το Lawzana, γεγονός που επιβεβαιώνει τη δέσμευσή μας στην ποιότητα των υπηρεσιών μας.
Αν χρειάζεστε νομική καθοδήγηση σχετικά με την αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα ή έχετε οποιαδήποτε άλλη απορία για το οικογενειακό δίκαιο, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας. Μπορείτε να μας στείλετε email στο econlaw@live.com, να μας καλέσετε στο (+30) 2103603824 ή να συμπληρώσετε τη φόρμα επικοινωνίας https://www.econlaw.gr/el/contact/ . Η ομάδα μας είναι έτοιμη να σας συνδράμει και να σας καθοδηγήσει έτσι ώστε να διεκδικήσετε όλα όσα διακαιουστε